Μία από τις σημαντικότερες μάχες της Επανάστασης, διεξήχθη στις 26 Ιουλίου 1822, στα Δερβενάκια, στα στενά περάσματα μεταξύ της Κορίνθου και της κοιλάδας του Άργους. Ο απόγονος του Δημητρίου Πλαπούτα, Κωνσταντίνος, εξιστορεί τα γεγονότα της μεγάλης αυτής μάχης, κρατώντας στα χέρια του δύο όπλα των Πλαπουταίων που συμμετείχαν στην συγκεκριμένη μάχη, ένα γιαταγάνι και ένα καρυοφύλλι, αλλά και μια διαταγή επιστράτευσης της εποχής, υπογεγραμμένη από τον Κολοκοτρώνη και τον Πλαπούτα.
Μάχη στα Δερβενάκια: Η παγίδα του Κολοκοτρώνη και η καταστροφή του Δράμαλη